Zamma zam, her şeye zam
Değerli okurlar, Ocak ayına gelmemiz itibarıyla önceki yıllardan da alışık olduğumuz zam sürecine girmiş bulunuyoruz. Gıdadan, ulaşıma, vergi artışından, elektriğe kadar hayatın hemen hemen her alanında birçok kalemde fiyat artışlarına yaşanmaya başlandı. Ancak enflasyon ve ekonominin durumu nedeniyle, yapılan zamlar anormal desek abartmış olmam diye düşünüyorum. Örneğin ilimiz Kocaeli’de 10 TL olan ekmeğin ücreti direkt olarak yüzde 50 zam görerek 15 TL’ye çıktı. Önceleri 50 kuruş, 1 lira düzeylerinde gördüğümüz bu zamlar ekonomik gidişat sebebiyle bir anda yüzde 50 seviyelerine kadar çıkmış durumda. Ancak işin garibi artık bu zam oranlarına da alışmış durumdayız. Değil, 15 TL, 25 TL’de olsaydı tepki verileceğini düşünmüyorum. Keza İstanbul’da toplu taşıma ücretlerine de yüzde 35’lik bir zam uygulandı.
Hali hazırda toplu taşımayı kullanan kesimin ağırlıklı olarak düşük gelir grubunda olduğunu düşünürsek bu zamlar en çok onları etkiliyor. Ayrıca toplu taşımayı zamlarının insanları araç kullanmaya sevk edebileceğini de unutmamak gerekiyor. Tüm bunların yanı sıra en büyük problemin, anormallikleri artık normal olarak karşılamamız olduğu düşüncesindeyim. Şöyle birkaç saniye arkamıza yaslanıp düşünelim, hangi ürüne, ne kadar zam yapılırsa tepki verir, şaşırırdınız?
Birçoğumuz artık bir şeye zam yapılmadığında şaşırır duruma geldik. Bu toplumsal bilincin bir an önce değişmesi gerektiği kanaatindeyim. Halk hayat pahalılığına karşın tepkili olmaz, onu dile getirmezse maalesef zamların ardı arkası kesilecek gibi durmuyor. Bu konu siyaset üstü bir meseledir. Bu sebeple siyasetçiler, siyasi partiler bir kenara halkın pahalılığa karşı bir olması fırsatçılığa kesinlikle hoşgörü göstermemesi gerekiyor.
Yazımın başında ekmek zammından bahsetmiştim. Peki, dışarıda bir lokantada yemek yemeye kalktığınızda hesaba yalnızca 5 TL mi yansıyacak? Yoksa birçok işletme zamma zam koyarak mı hizmet verecek? İşte, bu noktada vatandaşlığın en önemli özelliklerinden biri olan sorgulama ve hesap sorma mekanizmaları devreye giriyor.
Velhasıl kelam, yapılan zamlar oldukça endişe verici. Umarım ekonomimizin iyiye gittiği bir yıl yaşar, zam haberleri yerine indirim haberleri okuma fırsatı yakalarız. Sağlıcakla kalın.