KÜÇÜK KARDEŞLER DAHA ÇOK KAYIRILIYOR
BYU Aile Yaşamı Okulu profesörü Alex Jensen liderliğinde yürütülen araştırmaya göre, küçük kardeşler genellikle ebeveynlerinden daha olumlu bir yaklaşım görüyor. Öte yandan, büyük kardeşler daha fazla özerklik kazanırken, ebeveynlerin üzerlerindeki kontrolü zamanla azalıyor.
Jensen, bu durumun bilinçli bir tercih olmadığını ancak aile içindeki belirgin kalıplardan biri olduğunu belirtiyor. “Bu tür davranışları fark etmek, aile içindeki ilişkileri iyileştirmek için önemli bir adım,” diyor.
KIZ ÇOCUKLARI BİRAZ DAHA ŞANSLI
Araştırmada, ebeveynlerin kız çocuklarını erkek çocuklarına oranla biraz daha fazla kayırdığı görülüyor. Ancak bu fark genellikle ebeveynler tarafından fark edilirken, çocukların bu durumu nadiren hissettiği belirtiliyor. Ayrıca, uyumlu ve sorumluluk sahibi çocukların da ebeveynlerinden daha olumlu geri bildirimler aldığı vurgulanıyor.
FAVORİ ÇOCUK OLMAK RUH SAĞLIĞINI NASIL ETKİLİYOR?
Araştırmanın en dikkat çekici bulgularından biri, ebeveynleri tarafından daha az kayırıldığını hisseden çocukların ruh sağlığı üzerinde olumsuz etkiler yaşayabildiği. Bu çocukların daha fazla sorunlu davranış sergileme ve okul ya da ev hayatında zorluklarla karşılaşma olasılıklarının daha yüksek olduğu belirtiliyor.
Jensen, “Adaletsizlik hissi çocukların yaşamını ciddi şekilde etkileyebilir. Ebeveynler, çocukların bu tür hislerini ifade etmelerine dikkat etmeli ve gerektiğinde davranışlarını gözden geçirmeli,” diyor.
KARDEŞ REKABETİ VE AİLE İLİŞKİLERİ
Kardeş ilişkileri üzerine yapılan bu araştırma, favori çocuk algısının sadece bireysel değil, aynı zamanda kardeşler arasındaki dinamikleri de etkilediğini gösteriyor. Jensen, ailelerin bu tür durumların farkında olarak herkes için daha sağlıklı bir ortam yaratabileceğini ifade ediyor. “Küçük ama anlamlı değişiklikler, aile bağlarını güçlendirmek için büyük fark yaratabilir,” diyor.
İLİŞKİLERİ GÜÇLENDİRMEK İÇİN TAVSİYELER
Jensen’in önerileri arasında şunlar yer alıyor:
- Çocuklarla birebir vakit geçirin.
- Ortak ilgi alanlarına yönelik etkinlikler düzenleyin.
- Birlikte çalışmak, hizmet etmek ve ibadet etmek gibi aktivitelerle ilişkileri derinleştirin.
- Çocuklarınızın ihtiyaçlarına ve beklentilerine kulak verin.
ARAŞTIRMANIN KAPSAMI
Bu geniş çaplı çalışmada, 19.000’den fazla kişiden toplanan veriler analiz edildi. Jensen ve ekibi, yayımlanmış ve yayımlanmamış pek çok kaynaktan yararlanarak, ebeveyn tercihlerinin çocuklar üzerindeki etkilerini derinlemesine inceledi. Sonuçlar, bu dinamiklerin yaşam boyu bireysel refah ve aile ilişkilerini şekillendirdiğini ortaya koyuyor.
Dergi Referansı :
- Alexander C. Jensen, McKell A. Jorgensen-Wells. Ebeveynler kızlarını kayırıyor: Cinsiyet ve ebeveyn farklı muamelesinin diğer öngörücülerinin bir meta-analizi. Psikolojik Bülten , 2025; DOI: 10.1037/bul0000458